مطابق با آمار ارائهشده از عملکرد سال ۱۴۰۰ اسنپ، از مجموع ۱۳ بخش گروه اسنپ، مجموعا ۸۷ نفر مهاجرت به خارج از کشور داشتهاند. در این میان سرویس اسنپ خودرو با از دست دادن ۳۵ نیرو در رتبه نخست و اسنپفود و اسنپ تریپ هر کدام با ۱۲نفر، اسنپ روم با ۸ نفر و اسنپپی با ۷ نفر در رتبههای بعدی قرار دارند.
سرویس دیگر اسنپ با نام اسنپ فود است که بر سفارش اینترنتی غذا تکیه دارد. بنا بر گزارش سال ۱۴۰۰، گرانترین قیمت سفارش در حدود ۴۳ میلیون تومان برای سفارش ۸۶۰ پرس خوراک جوجه کباب را به ثبت رسانده است. از سویی دیگر پر خریدترین کاربر سال اسنپفود، شخصی با ۸۵۶۰ سفارش بوده که مجموع سفارشهای وی ارزش تقریبی ۲۴ میلیون تومانی داشته است.
واضح است که وجود شرکتهای فناوری که نیازهای مردم را با هزینه کمتر نسبت به روشهای سنتی پاسخ میدهند اهمیت فوقالعادهای دارد و زمینه فعالیت چنین شرکتهایی باید گسترش یابد اما این سکه روی دیگری نیز دارد و آن اقدام به انحصار برای شرکتهای نخستین و افزایش هزینه ورود برای شرکتهای دیگر و ایدههای جدید به بازار است.
اما دسته سوم گروهی از رانندگان هستند که فعالیت در شرکتهای حملونقل اینترنتی برای آنان بهعنوان یک شغل ثابت بوده و به صورت تماموقت در این بخش مشغول به کار هستند و مساله رابطه کارفرما و کارگزار و بیمه خویشفرما شدن این رانندگان از استدلالهای طیف مخالف بیمه شدن رانندگان توسط شرکتهاست که مصاحبه مسئولان این شرکتها حاکی از مذاکره با بیمه تامین اجتماعی برای حل این بحث دارد. البته با دادههای این شرکتها در رابطه با عملکرد رانندگان و زمان تخصیص یافته برای این شغل و دادههای تامین اجتماعی در رابطه با سابقه بیمه پرداختی و وضعیت فعلی بهعلاوه اتخاذ تخفیفات مختص به رانندگان از حیث شغل و حرفه، میتوان به درصدی ثابت یا شناور از حق بیمه با مشخص ساختن سهم شرکتهای حملونقل و رانندگان رسید.
انحصار در یکقدمی ماست
حال آنکه در ایران و در فضای فعالیت این شرکتها عملا این دو شرکت شناخته شدهاند که درحال گسترش پرسرعت فعالیت خود در حوزههایی هستند که در نگاه اول همپوشانی با یکدیگر ندارند اما رشد سریع و همهجانبه با تکیه بر انحصار میتواند به کاهش کیفیت خدمات و ایجاد تجربه تلخ میان مردم بینجامد. مورد شرکت اسنپ بسیار قابل تامل است. این شرکت با بخشهایی همچون اسنپ خودرو، اسنپفود، اسنپ تریپ، اسنپ روم، اسنپ باکس، اسنپ مارکت، اسنپ دکتر، اسنپ تیکت و… همچنان که به همه بخشها سرک میکشد، کمتر رقیبی در این حوزهها توان رقابت با آن را دارند.
این امر به این معناست که شرکتهای حاضر با داشتن مزایایی ازجمله سهم بازار مشخص و قابلتوجه نبودن رقیبی خاص و گردش مالی بالا به راحتی میتوانند در برابر ورود سایرین در حوزه فعالیت چندوجهی خود مقابله و با انواع روشها نظیر دامپینگ حتی به قیمت کاهش سود خود در بازه زمانی خروج رقیب از بازار، سهم و انحصار خود را حفظ کنند که این امر از مواردی است که قانونگذار باید بدان توجه ویژهای داشته باشد؛ چراکه وجود رقبای مختلف در یک حوزه جدا از انحصار، به تلاش شرکتها برای ایجاد مزیت رقابتی و تمرکز بر افزایش کیفیت خدمات منتج میشود. حال آنکه نبود نگاه ضدانحصارگرایانه، زمینه حضور در تمام عرصهها و ایجاد انحصار در آن، در عین کپیبرداری صرف از نمونههای خارجی و بستن مسیر ورود ایدههای جدید و سرمایهگذاران دیگر را فراهم میآورد.
درآمد روزانه رانندگان اسنپ چقدر است؟
درآمد ماهانه ۲۴ میلیون تومانی یک راننده
اما شاید بتوان گفت مهمترین بخش استفاده از سرویسهای حملونقل، پرداخت مبلغ به حساب شرکت بهوسیله مسافر و دریافت آن توسط رانندگان است. بسیار دیدهایم رانندگانی را که از تاخیر در پرداخت سهم خود توسط شرکتهای حملونقل شکایت داشتهاند و راههای موازی نظیر دریافت وجه نقد یا کارت به کارت به حساب شخصی را پیشنهاد دادهاند. اما با راهاندازی قابلیت تسویه در لحظه اسنپ، تا حد زیادی این دغدغه رانندگان از بین رفته است. برای مثال درخواست پول نقد توسط رانندگان بعد از امکان استفاده گزینه تسویه در لحظه، ۲۲ درصد کاهش داشته است و تنها در ۰.۷ درصد از سفرها در سال ۱۴۰۰ درخواست پول نقدی وجود داشته است.
یک کاربر ۱۳۱ میلیون تومان کرایه داده
۳ غذای محبوب اسنپفود براساس میانگین سفارش روزانه، شامل پیتزا آمریکایی با ۴۰ هزار سفارش روزانه، ساندویچ گرم با ۳۰ هزار سفارش روزانه و چلوکباب با ۱۸ هزار سفارش روزانه بوده است. در حوزه فعالیت کاربران نیز شبیه به سایر آمار، مردم تهران در صدر سفارش و ارتباط با اسنپفود بودهاند و بعد از تهران، شهرهای مشهد، اصفهان، کرج، تبریز، قم، اهواز و رشت قرار دارند.
بیمه رانندگان شاغل در اسنپ و تپسی نیز یکی از مسائلی است که علاوهبر درخواست رانندگان این شرکتها، هر از گاهی وارد مباحث رسانهای میشود. این مساله از آنجایی که دستهبندی رانندگان در شرکتهای حملونقل اینترنتی یکدست نیست محل مناقشه بین این شرکتها و رانندگان است. برای مثال عدهای از رانندگان دارای شغل اول هستند و بهعنوان شغل دوم در این بخش کار میکنند یا عدهای دیگر نیز بازنشسته بوده که از این قاعده نیز مستثنی هستند.
مجموع سفارشهای سبد پروتئینی اسنپفود نیز وزنی معادل ۳۰۰۰ تن را به ثبت رسانده است و در این بین سینه مرغ بدون استخوان و گوشت چرخکرده بیشترین سهم را داشتهاند و در گروه میوه و صیفیجات نیز ۱۲۰۰۰ تن میوه از طریق اسنپفود ثبت سفارش شدهاند که گوجه فرنگی، موز، خیار، پیاز و سیبزمینی جزء محبوبترینهای آن بودهاند. این آمار نشان میدهد محصولات موردنیاز روزانه خانوار در سبد پروتئینی و میوهها بیشترین سهم را دارند که نیاز روزانه و تحویل جلوی در منزل و وجود شفافیت در قیمت میتوانند از علل سهم بالای آن باشند. تجربهای که میتواند برای دستگاههای متولی در راستای نظارت بر بازار و نرخهای توزیع مواد غذایی مختلف و حذف واسطهها و تسهیل در ارائه مواد غذایی به کار گرفته شود.
مهاجرت کارکنان اسنپ
به گزارش تصویر زندگی به نقل از روزنامه فرهیختگان، مطابق با گزارش رسانهها، ادعا میشود اسنپ و تپسی که حیطه فعالیتشان تنها در داخل ایران است، مجموعا دارای تعداد بیشتری راننده در مقایسه با اوبر هستند و عدد ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از رانندگان اسنپ را در مقابل عدد ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار نفری رانندگان اوبر قرار میدهند. اما آمار سال ۱۴۰۰ اسنپ نشان میدهد مجموع رانندگان این شرکت اگرچه بیش از ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر است، اما از این تعداد تنها نیمی فعال و نیم دیگر غیرفعال هستند. البته شاخص و معیار فعال بودن یک راننده در این گزارش ذکر نشده است تا بتوان براساس آن به درک عمیقتری از توزیع تعداد رانندگان در دو دسته فعال و غیرفعال رسید. در دستهبندی دیگر در بین رانندگان اسنپ، مردان با جمعیت ۳ میلیون و ۶۶۲ هزار نفری سهم ۹۷ درصدی و رانندگان زن نیز با جمعیتی در حدود ۱۰۰ هزار نفر سهم ۳ درصدی دارند.
منبع: فرهیختگان